Bademde Budama & İlaçlama

Badem Budaması ve Terbiye

Budama: Ağaçların kaliteli ürün miktarını, verim miktarı ve süresini arttırmak maksadıyla yazın ve kışın yapılan kesme, çizme, eğme, bükme bağlama, boğma gibi işlemlerin tamamına budama denir.

Terbiye: Meyve ağaçlarının güneş ışığını her noktasına olabildiğince yüksek seviyede almasını sağlamak maksadıyla fidanın dikiminden itibaren uygun şekil verilme işlemine denir.

Zayıf kalan ve güçlenmesini istediğiniz dalları kışın budayın, böylece baharda daha güçlü büyürler. Fazla hızlı büyüyen yavaşlatmak istediğiniz dalları ise yazın budayın. Unutmayın kış budaması ağacı şekillendirmeye yarar ama asla ağacı bodur tutmaya fayda sağlamaz.

Budama işi bir bilim olsa da sanat yönü de vardır. Aynı ağacı farklı budama uzmanları farklı şekillerde budayacaktır. Budama, en iyi budama kurallarını öğrendikten sonra budadıkça öğrenilir. Düzenli budama yapmak o kadar önemlidir ki neyi keseceğinizi bilmiyorsanız bile bildiğiniz kadarıyla budamak hiç budamamaktan daha iyidir.

Zamanlarına Göre Budama:

1. Yaz Budaması:

Yaz boyunca meyve ağaçlarında sürgünlerin seyreltilmeleri, uç alma, eğme, bükme, dalların birbiriyle karşılıklı bağlanmaları ve açıların genişletilip daraltılmaları gibi yapılan işlemlerin tümüne yaz budaması denir.

· Yaz budamasından amaç, meyvelerin daha iyi renklenmelerini sağlamak,

· Ağacın gelişmesini kontrol altına almak,

· Kış aylarında yapılacak olan budama işlemlerini azaltmak ve

· Hasat işleri ile kültürel etkinlikleri iyileştirmek ve kolaylaştırmaktır.

· Meyve ağaçlarında yaz budaması, ilkbahar gelişme döneminin sonu ile yaz gelişme dönemi içerisinde, sürgünler odunlaşmaya başladıktan sonra yapılır.

· Genellikle ağaçlar üzerinde şekli bozan, büyümeleri istenmeyen dallar kesilerek çıkartılır ya da eğilip bükülür. Bazı dalların da açıları duruma göre genişletilip daraltılabilir.

2. Kış Budaması

· Yaz boyunca sürgünlerin seyreltilmeleri, uç alma, eğme, bükme ve açı genişleme, daraltma gibi yapılan tümüne yaz budaması denir.

· Yaz budaması ilkbaharda gelişme başlangıcı ile başlar.

· Ağaçların şekillenmesinde ve erken meyveye yatmasında etkilidir.

· Ya budamaları kışa göre ağaçlarda daha fazla bodurluk sağlar

Badem Yetiştiriciliğinde Uygulanan Terbiye Sistemleri:

1. Goble Terbiye Sistemi:

· Nemli bölgelerde uygulanan terbiye sistemidir.

· Birinci gelişme yılında Goble sisteminin uygulanabilmesi için yeni dikilen fidanların tepesi70-80 cm den kesilir.

· Dikimden sonra ilkyazdan itibaren budama yapılmalıdır. Çünkü Aşılı Badem 3. yılda meyveye yatar.

· Tepe kesimi yapıldıktan sonra takip eden ilkbaharda Fidan üzerinde aralarında 5-10 cm mesafe bulunan gövde ile 45°-60°'lik açı yapan ve gelişme kuvvetleri hemen hemen aynı olan üç ana dal seçilir. Bunların dışındaki dallar varsa eğilir, bükülür. Böylece birinci yılda yapılan işler sona erer.

Doruk Dallı Terbiye Sistemi:

· Bu şekil yağış miktarı az, hava nisbi nemi düşük ve ışıklanma şiddetinin yüksek olduğu bölgelerde tüm meyve tür ve çeşitleri için uygulanmaktadır.

· Bu şeklin gobleden tek farkı üç ana daim ortasında bir doruk dalının bulunmasıdır.

· Fidanın gövdesi üzerinde eşit kuvvette gelişmiş, gövde üzerinde düzgün dağılmış 3 ana dal ile bunların ortasında gelişen ve gövdenin devamını oluşturan bir doruk dalı seçilir.