Peyzaj

Peyzaj, karakteri doğal veya insanî eylem ve etkileşimlerin sonucu oluşmuş bir alanı ifade eder. 

Kışın  Chaîne des Puys'un panoraması. (Fransa)

Peyzaj, belirli bir yerden bakıldığında görüş açısına giren tüm topografik, tabii ve kültürel unsurlarını içerir ve bir anlamda bir sahanın özellikleri, arazi biçimleri, doğal veya insan yapımı özelliklerinin tamamının entegre bir halidir.  Yani peyzaj, hayatlarımız için ortam sağlar, ihtiyaçlarımızın yanı sıra tabiat ihtiyaçlarımızı sağlar. 

Balad Pirinç Terasları, Filipinler



Hem fiziksel kökenlerini hem de insan varlığının kültürel kaplamasını birleştiren, çoğunlukla bin yıllar boyunca yaratılmış olan peyzajlar, yerel ve milli kimliğin yaşamsal önem taşıdığı canlı bir insan sentezini yansıtmaktadır. Bir peyzaj karakteri, yaşayan insanların kendi imajını ve bir bölgeyi diğer bölgelerden ayıran bir yer hissi tanımlamaya yardımcı olur. İnsanların hayatlarına dinamik bir zemin oluşturur. Bu anlamda bakıldığında peyzaj dinamiktir. Dağlar , tepeler  gibi yerşekilleri, nehirler , göller , göletler ve deniz gibi su yüzeyleri, bitki örtüsü de dahil olmak üzere toprak örtüsünün yaşayan unsurları, farklı araziler ve yer şekilleri, binalar ve yapılar, aydınlatma ve hava koşulları gibi unsurlar... Tüm bunlar dinamiktir, değişkendir, yaşam kadar akıcıdır. Bazen doğal bazen de yapaydır ama illaki bir ömür içinde olmasa da bir kaç ömür içinde değişkendir. 

En iyi peyzaj doğayı en iyi taklit eden peyzajdır.

Peyzaj mimarisi doğayı yaşamlarımıza yakınlaştıran bir penceredir.


Peyzaj kelimesi hayatımızda birkaç alanda karşımıza çıkar: Bazen bir coğrafyayı, bir jeomorfolojiyi tanımlarken kullanırız: Çöl , Sahil , Tundra , Sulak Alanlar , Dağ , Uçurum , Sahil , Buzul , Kutup Bölgeleri , Çalılıklar , Orman , Yağmur Ormanı , Orman vs. Bazen de tüm bu alanlarda canlıların, canlı ve cansız çevreyle olan ilişkisini tanımlarken kullanırız (peyzaj ekoloji) ve bu alanların yönetimiyle ilgili politikalarda karşımıza çıkar (peyzaj yönetimi). Bazen de bunların çok eski süreçlerini ifade etmek isteriz (peyzaj arkeolojisi). Kimi zaman da yalnızca güzel bir manzaradır, bir tabloya esin kaynağı olmuş, bir aşkın geçtiği veya bazen de uğruna aşkla şiir yazılan bir yerdir. Ya da küçük bir bahçedir. İçinde kendinizi bulacağınız veya hayal dünyanızı kuracağınız... İster küçük bir bahçe olsun isterse aşk dolu bir şehir... Onu tasarlamaya uğraşan bir peyzaj mimarının mesleğidir bazen. 

Manhattan Central Park, New York, USA 
Thomas Cole "The Course of Empire The Arcadian or Pastoral State", USA, 1836.



Jichang Bahçesi, Çin (Yapım yılı 1506–1521)

Peyzaj mimarisi, plan ve tasarımla, doğanın yüzlerce yılda oluşturduğu bir manzarayı bize kısa ömürlerimizde yaşamayı vadeder.

Modern bahçecilikte herşey bir hayal ve bir çizimle başlar.

Günümüzde peyzaj mimarisi, arzu edilen doğal yaşam alanlarına ev ve işyeri konforumuzdan uzaklaşmadan ulaşmamızı sağlayabilir.